5 ý chính quan trọng tôi tổng hợp từ báo cáo “Measuring the Return from Pharmaceutical Innovation – 2023” của Deloitte gửi tới các bạn
1. Cải thiện lợi nhuận từ đổi mới dược phẩm nhưng vẫn chưa đạt mức tối ưu
- Tỷ suất hoàn vốn nội bộ (IRR) tăng từ 1,2% (2022) lên 4,1% (2023). Đây là dấu hiệu phục hồi sau sự sụt giảm kéo dài từ 2010 đến 2019 và ảnh hưởng ngắn hạn của COVID-19 vào 2020-2021.
- Những yếu tố chính góp phần vào sự phục hồi: Phê duyệt các tài sản có giá trị cao (như thuốc điều trị bệnh tiểu đường type 2, bệnh vẩy nến mảng bám và RSV), đồng thời có các tài sản mới có tiềm năng lớn như thuốc chống béo phì, thuốc trị Alzheimer và vaccine dựa trên công nghệ mRNA.
- Sự gia tăng chi tiêu cho R&D: Tổng chi tiêu R&D của 20 công ty hàng đầu tăng 4,5%, từ 139,2 tỷ USD (2022) lên 145,5 tỷ USD (2023).
- Thách thức: Dù có dấu hiệu cải thiện, IRR vẫn dưới mức chi phí vốn, gây khó khăn trong việc thu hút đầu tư R&D.
“Nếu không có sự thay đổi mang tính đột phá trong năng suất R&D, việc cải thiện lợi nhuận chỉ là tạm thời.”
2. Công nghệ và AI là chìa khóa để tối ưu hóa R&D
- AI đang giúp rút ngắn thời gian phát triển thuốc, cải thiện tỷ lệ thành công trong thử nghiệm lâm sàng và tăng hiệu quả ra quyết định.
- Ứng dụng AI trong dược phẩm: Dự đoán sinh học bệnh lý, tối ưu hóa thử nghiệm lâm sàng, cải thiện quy trình phê duyệt.
- AI thế hệ mới (Generative AI) có thể: Đẩy nhanh quá trình khám phá thuốc, giảm thời gian thử nghiệm và tăng tỷ lệ thành công trong đánh giá của cơ quan quản lý.
- Thách thức: Để tận dụng tối đa AI, cần quản lý dữ liệu tốt, đảm bảo tính bảo mật và tính minh bạch trong các mô hình AI.
“AI không phải là giải pháp thần kỳ, nhưng nếu được triển khai đúng cách, nó có thể tạo ra sự thay đổi lớn trong ngành dược phẩm.”
3. Chi phí phát triển thuốc không thay đổi nhưng tiềm năng doanh thu đang giảm
- Chi phí trung bình để phát triển một loại thuốc từ giai đoạn khám phá đến khi ra mắt vẫn duy trì ở mức 2,28 tỷ USD.
- Mặc dù chi tiêu R&D tăng, doanh thu dự báo từ mỗi tài sản đang giảm: Trung bình 362 triệu USD (2023) so với 389 triệu USD (2022).
- Nguyên nhân: Giảm sự tập trung vào các sản phẩm có tiềm năng doanh thu cao như vaccine COVID-19, thay vào đó là các sản phẩm dành cho các nhóm bệnh nhân nhỏ hơn.
- Giải pháp: Cần tối ưu hóa quy trình thử nghiệm lâm sàng, cắt giảm thời gian phát triển thuốc mà vẫn đảm bảo hiệu quả.
“Hiệu suất R&D không chỉ là vấn đề chi phí mà còn là cách tối ưu hóa giá trị thương mại của từng sản phẩm.”
4. Áp lực từ quy định và mất bằng sáng chế đang tạo ra thách thức lớn
- Đạo luật Giảm Lạm phát của Mỹ (IRA) đang thay đổi cách giá thuốc được kiểm soát, rút ngắn thời gian độc quyền của thuốc sinh học từ 13 năm xuống còn 9 năm.
- Nhiều công ty có thể chuyển hướng tập trung sang thuốc điều trị bệnh hiếm và thị trường ngoài Medicare để tránh các ràng buộc của IRA.
- Việc mất bằng sáng chế với nhiều sản phẩm có giá trị cao đang ảnh hưởng đến doanh thu và chiến lược R&D của các công ty dược phẩm.
- Các công ty đang đối mặt với bài toán: Nên tung ra sản phẩm với chỉ định hẹp để trì hoãn áp lực định giá, hay mở rộng chỉ định ngay từ đầu để tối đa hóa doanh thu trong thời gian ngắn?
“Nếu phạm vi của IRA mở rộng, ngành dược phẩm có thể đối mặt với sự đình trệ đổi mới vì lợi nhuận không còn đủ hấp dẫn.”
5. Cần chiến lược dài hạn để tối ưu hóa danh mục sản phẩm
- Các công ty cần cân bằng giữa đầu tư nội bộ và mua lại công nghệ từ bên ngoài: Số lượng tài sản bị loại bỏ trong giai đoạn muộn tăng gấp 3 lần từ 2021 đến 2023, cho thấy rủi ro cao trong phát triển nội bộ.
- Cạnh tranh ngày càng gia tăng trong các lĩnh vực trọng điểm như ung thư (chiếm 39% danh mục phát triển giai đoạn cuối của các công ty hàng đầu).
- AI và dữ liệu lớn có thể giúp ra quyết định tốt hơn: Việc sử dụng dữ liệu dự đoán có thể giúp chọn lọc các dự án có tiềm năng doanh thu cao ngay từ đầu.
- Chiến lược M&A cũng cần được điều chỉnh: Các công ty cần xác định rõ ràng những lĩnh vực có tiềm năng cao nhất thay vì chạy theo xu hướng ngắn hạn.
“Để duy trì tính bền vững, danh mục sản phẩm cần linh hoạt hơn, kết hợp giữa sáng tạo nội bộ và tiếp nhận công nghệ từ bên ngoài.”
Báo cáo của Deloitte nhấn mạnh rằng ngành dược phẩm đang phục hồi nhẹ về lợi nhuận nhưng vẫn đối mặt với nhiều thách thức.
- AI và công nghệ số là chìa khóa để cải thiện năng suất R&D.
- Cần chiến lược dài hạn để tối ưu hóa danh mục sản phẩm, ứng phó với quy định mới và mất bằng sáng chế.
- Để tồn tại và phát triển, các công ty dược phải tập trung vào hiệu quả thương mại của mỗi sản phẩm ngay từ giai đoạn đầu.
“Dược phẩm không chỉ là khoa học, mà còn là bài toán kinh tế. Những công ty chiến thắng sẽ là những công ty hiểu rõ cách tối đa hóa giá trị từ từng sản phẩm của mình.”