Để hiểu rõ điều gì thực sự đang diễn ra và chúng ta có thể kỳ vọng một cách thực tế rằng AI sẽ mang lại những gì trong thực tế, chúng tôi đã lập bản đồ toàn cảnh về các trường hợp ứng dụng AI trong y tế — từ những đổi mới ở giai đoạn sơ khai “trên đường chân trời” cho đến những “lựa chọn an toàn” đã được củng cố bởi bằng chứng vững chắc.
Thật khó để nhìn xuyên qua làn sóng thổi phồng hiện nay về AI trong lĩnh vực y tế. Vô số trường hợp tiềm năng, hàng loạt công ty mang động cơ thương mại và các quy định đang thay đổi liên tục đã khiến lĩnh vực này trở nên phức tạp.
Để hiểu rõ điều gì thực sự đang diễn ra và chúng ta có thể kỳ vọng một cách thực tế rằng AI sẽ mang lại gì trong ứng dụng thực tiễn, chúng tôi đã lập bản đồ toàn cảnh về vũ trụ đang mở rộng nhanh chóng của các trường hợp ứng dụng AI trong y tế — từ những đổi mới ở giai đoạn sơ khai “trên đường chân trời” cho đến những “lựa chọn an toàn” đã được củng cố bằng bằng chứng vững chắc.
Chúng tôi phân tích chúng theo hai trục: từ “ít bằng chứng” đến “dựa trên bằng chứng” (nghĩa là đã có các nghiên cứu và bài báo được bình duyệt chứng minh tính hiệu quả và an toàn); và từ “rủi ro thấp” đến “rủi ro cao” (nghĩa là tính mạng bệnh nhân có thể bị đe dọa nếu xảy ra sai sót).
Kết quả là bốn nhóm được xác định:
- Mang tính suy đoán và rủi ro cao (ít bằng chứng, rủi ro cao)
- Trên đường chân trời (ít bằng chứng, rủi ro thấp)
- Cần thận trọng khi áp dụng (dựa trên bằng chứng, rủi ro cao)
- Lựa chọn an toàn (dựa trên bằng chứng, rủi ro thấp)
Các trường hợp ứng dụng và nhóm phân loại
Mang tính suy đoán & rủi ro cao
- Kê đơn thuốc bằng AI tự động
- Chatbot hỗ trợ sức khỏe tâm thần
- Lập kế hoạch điều trị và kiểm tra tương tác thuốc
- Mô phỏng thiết kế thử nghiệm lâm sàng
- “Song sinh kỹ thuật số” (digital twins) cho mô phỏng cá nhân hóa
Trên đường chân trời
- Phân tích dự đoán kết quả điều trị cho bệnh nhân
- Giáo dục sức khỏe cho bệnh nhân
- Sàng lọc và chẩn đoán bệnh
- Theo dõi việc tuân thủ dùng thuốc
- Phân bổ nguồn lực y tế
Cần thận trọng khi áp dụng
- Phát hiện biomarker và phát triển thuốc dựa trên AI
- Tự động hóa ghi chép lâm sàng bằng AI
- Phẫu thuật có hỗ trợ của robot do AI điều khiển
- Phân tích hình ảnh X-quang và chẩn đoán hình ảnh
- Tự động xử lý yêu cầu bảo hiểm y tế
Lựa chọn an toàn
- Theo dõi thiết bị đeo và các chỉ số sinh tồn
- Phân loại mức độ ưu tiên bệnh nhân tại phòng cấp cứu
- Phân tích và diễn giải điện tâm đồ (ECG)
- Lập kế hoạch phẫu thuật
- Sắp xếp lịch hẹn cho bệnh nhân
Chúng tôi hy vọng bảng thông tin (infographic) này giúp làm rõ con đường phía trước — chỉ ra những giải pháp cần thêm nghiên cứu và thận trọng (ví dụ: kê đơn thuốc bằng AI tự động, chatbot sức khỏe tâm thần), và những giải pháp đã sẵn sàng để triển khai rộng rãi (ví dụ: tự động hóa ghi chép lâm sàng bằng AI, phân tích X-quang, diễn giải điện tâm đồ).
