Tổng quan thị trường
Du lịch y tế tại Việt Nam đang phát triển mạnh mẽ và được xác định là một trong những lĩnh vực kinh tế mũi nhọn có tiềm năng đóng góp đáng kể vào ngành du lịch và y tế quốc gia. Theo thống kê mới nhất, Quy mô thị trường du lịch y tế của Việt Nam đã đạt khoảng 700 triệu USD vào năm 2024 và được dự báo sẽ cán mốc gần 4 tỷ USD vào năm 2033, với tốc độ tăng trưởng ấn tượng trong thập kỷ tới.
Thị trường du lịch y tế toàn cầu năm 2024 đạt khoảng 100 tỷ USD, với mức tăng trưởng hằng năm từ 15 đến 25%. Trong bối cảnh đó, Việt Nam đang hội tụ đủ điều kiện để trở thành một trung tâm y tế chất lượng cao trong khu vực ASEAN.
Quy mô và xu hướng phát triển
Quy mô thị trường hiện tại
Quy mô thị trường du lịch y tế tại Việt Nam trong năm 2024 đã đạt khoảng 700 triệu USD, thể hiện sự tăng trưởng ấn tượng với tốc độ 20-25% mỗi năm. Dự báo đến năm 2033, thị trường này sẽ cán mốc gần 4 tỷ USD, tạo nên một bước đột phá trong ngành kinh tế mũi nhọn này. Số lượng khách quốc tế đến Việt Nam điều trị y tế đạt khoảng 300.000 lượt khách trong năm 2023, và xu hướng này được dự báo sẽ tiếp tục tăng mạnh trong những năm tới.
Xu hướng khách hàng
Thị trường khách du lịch y tế tại Việt Nam được phân chia rõ rệt theo các nhóm khách hàng chính. Khách quốc tế chủ yếu đến từ các nước phát triển như Úc, Mỹ, Canada và các nước Châu Âu, những thị trường có thu nhập cao và nhu cầu chăm sóc y tế lớn. Song song đó, cộng đồng kiều bào tại nước ngoài cũng là một nhóm khách hàng quan trọng, thường tìm kiếm các dịch vụ y tế, chăm sóc sức khỏe, trị liệu thẩm mỹ và nha khoa chất lượng cao với chi phí hợp lý.
Điều đáng chú ý là người dân Việt Nam đang có xu hướng đi du lịch y tế sang các nước khác, đặc biệt là Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản. Hiện tượng này xuất phát từ việc các quốc gia này cung cấp các công nghệ y tế tiên tiến như liệu pháp proton, phẫu thuật bằng robot, chẩn đoán ung thư sớm – những dịch vụ mà Việt Nam còn hạn chế.
Phân khúc dịch vụ chính
Các dịch vụ du lịch y tế tại Việt Nam ngày càng đa dạng, đáp ứng nhu cầu đa dạng của thị trường. Trong đó, nha khoa và thẩm mỹ cười nổi lên như một trong những phân khúc chủ lực, với chi phí thấp hơn 30-70% so với các nước phát triển. Phẫu thuật thẩm mỹ cũng thu hút nhiều khách hàng quốc tế, đặc biệt là các dịch vụ làm đẹp không xâm lấn.
Hỗ trợ sinh sản (IVF) là phân khúc tiềm năng với tỷ lệ thành công cao và chi phí cạnh tranh. Chăm sóc sức khỏe kết hợp nghỉ dưỡng đang phát triển mạnh, tạo ra các gói sản phẩm toàn diện kết hợp điều trị y tế với trải nghiệm du lịch nghỉ dưỡng. Y học cổ truyền Việt Nam cũng là một lợi thế riêng biệt, thu hút những khách hàng muốn trải nghiệm phương pháp điều trị độc đáo. Ngoài ra, các dịch vụ phẫu thuật tim mạch và ghép tạng ngày càng được cải thiện cả về công nghệ và chuyên môn, mở ra cơ hội cho khách hàng cần các dịch vụ y tế chuyên sâu.
Lợi thế cạnh tranh của Việt Nam trong Du lịch Y tế
Chi phí cạnh tranh vượt trội
Điểm nổi bật nhất trong lợi thế cạnh tranh của du lịch y tế Việt Nam là chi phí điều trị thấp hơn đáng kể so với các nước phát triển. Cụ thể, chi phí điều trị tại Việt Nam thấp hơn 30-70% so với các nước như Mỹ, Anh và Úc. Bảng so sánh chi tiết cho thấy làm răng sứ tại Việt Nam có giá từ 60-300 USD (tương đương 1,36-6,8 triệu đồng), trong khi chi phí tương tự tại các nước phát triển cao hơn nhiều lần. Gói thiết kế nụ cười tại Việt Nam chỉ khoảng 200 triệu đồng (8.800 USD), trong khi tại Canada có giá từ 50.000 USD trở lên. Về chi phí nha khoa nói chung, Việt Nam có lợi thế thấp hơn 1/3 so với Mỹ và Canada, thậm chí thấp hơn 6-10 lần so với Úc. Lợi thế chi phí này xuất phát từ nhiều yếu tố, bao gồm chi phí vận hành thấp hơn, giá nhân công hợp lý và chính sách giá linh hoạt của các cơ sở y tế.
Chất lượng dịch vụ tiệm cận quốc tế
Bên cạnh lợi thế chi phí, chất lượng dịch vụ y tế tại Việt Nam ngày càng tiệm cận các tiêu chuẩn quốc tế. Đội ngũ y bác sĩ Việt Nam có tay nghề cao, nhiều người được đào tạo và tu nghiệp tại các nước phát triển, mang theo chuyên môn và kinh nghiệm đạt chuẩn quốc tế. Các cơ sở y tế hiện đại được đầu tư trang thiết bị y tế tiên tiến, đạt chuẩn quốc tế, đáp ứng nhu cầu chẩn đoán và điều trị phức tạp. Thời gian chờ khám chữa bệnh tại Việt Nam cũng ngắn hơn đáng kể so với các bệnh viện lớn ở các nước phát triển, một yếu tố quan trọng thu hút khách hàng quốc tế. Sự kết hợp giữa chi phí hợp lý và chất lượng dịch vụ ngày càng cao tạo nên lợi thế cạnh tranh mạnh mẽ cho du lịch y tế Việt Nam.
Dịch vụ đa dạng và cơ sở hạ tầng y tế hiện đại
Trong hệ thống cơ sở y tế tại Việt Nam, Hệ thống Y tế Vinmec nổi lên như đơn vị dẫn đầu với mức độ nhận diện tốt nhất toàn quốc, đạt 67% theo nghiên cứu của Indochina Research Vietnam. Vinmec đã xác định chiến lược định hướng thu hút khách hàng quốc tế thông qua các chương trình du lịch y tế chuyên biệt, đồng thời đầu tư mạnh mẽ vào cơ sở vật chất chất lượng cao và đội ngũ bác sĩ giỏi. Với chiến lược phát triển nhân sự có chiều sâu và tầm nhìn dài hạn, Vinmec đã khẳng định vị thế tiên phong trong lĩnh vực dịch vụ y tế chất lượng cao cho cả khách hàng trong và ngoài nước.
Bệnh viện FV tại TP.HCM là một trong những bệnh viện quốc tế hàng đầu khác, đạt mức độ nhận diện 30% trên thị trường. FV chuyên phục vụ cộng đồng quốc gia và người nước ngoài với các tiêu chuẩn dịch vụ quốc tế, nằm trong top đầu các bệnh viện quốc tế tại Việt Nam. Song song đó, Family Medical Practice cũng là một lựa chọn đáng tin cậy cho khách hàng quốc tế, đặc biệt là cộng đồng expatriate.
Các bệnh viện quốc tế khác như Bệnh viện Việt Pháp (Hà Nội) và Raffles Medical Clinic đều có mức độ nhận diện 34% mỗi nơi, cùng với Bệnh viện Tam Đức tạo nên một mạng lưới bệnh viện đa dạng, đáp ứng nhu cầu khám chữa bệnh chất lượng cao cho các phân khúc khách hàng khác nhau.
Khi đánh giá các yếu tố quan trọng giúp khách hàng lựa chọn dịch vụ y tế tại Việt Nam, nghiên cứu của Indochina Research Vietnam cho thấy trình độ chuyên môn của bác sĩ là yếu tố hàng đầu, chiếm 53% mức độ quan tâm. Chất lượng cơ sở vật chất xếp thứ hai với 48%, và sự tận tâm trong chăm sóc bệnh nhân chiếm 40%. Ba yếu tố này cho thấy khách hàng du lịch y tế đặc biệt quan tâm đến cả chuyên môn y tế lẫn trải nghiệm dịch vụ tổng thể.
Thị trường khách hàng và văn hóa kinh doanh
Thị trường khách đi
Người dân Việt Nam có xu hướng ngày càng tăng trong việc đi du lịch y tế đến các quốc gia như Singapore, Thái Lan, Hàn Quốc và Nhật Bản. Xu hướng này xuất phát từ nhiều yếu tố, trong đó quan trọng nhất là các quốc gia này cung cấp các công nghệ y tế tiên tiến như liệu pháp proton, phẫu thuật bằng robot, chẩn đoán ung thư sớm – những dịch vụ mà Việt Nam vẫn còn hạn chế về cả công nghệ và chuyên môn.
Các quốc gia này có chính sách thị thực linh hoạt, cho phép lưu trú lên đến 90 ngày cho mục đích y tế, tạo điều kiện thuận lợi cho bệnh nhân Việt Nam có thể điều trị kéo dài mà không lo lắng về vấn đề gia hạn thị thực. Ngoài ra, hệ thống y tế tại các nước này được đánh giá cao về tính minh bạch, hiệu quả và dịch vụ chăm sóc toàn diện.
Doanh thu từ du lịch y tế đi ra nước ngoài của Việt Nam ước tính đạt hàng trăm triệu USD mỗi năm, thể hiện cả cơ hội và thách thức đối với ngành y tế trong nước. Về mặt cơ hội, điều này đặt ra yêu cầu cải thiện chất lượng dịch vụ để giữ chân bệnh nhân trong nước. Về mặt thách thức, sự cạnh tranh ngày càng gay gắt từ các quốc gia trong khu vực.
Cần phải thừa nhận rằng, nếu không có những cải cách đột phá về công nghệ y tế cao cấp và nâng cao chuyên môn, Việt Nam sẽ tiếp tục mất một bộ phận đáng kể thị trường khách hàng trong nước sang các nước khác.
Cơ hội phát triển từ chính sách nhà nước
Bộ Y tế hiện đang xây dựng Đề án phát triển dịch vụ khám chữa bệnh chất lượng cao và du lịch y tế giai đoạn 2025-2030, đây là một bước đi chiến lược đặt nền móng cho sự phát triển của ngành này. Đề án đặt ra mục tiêu đến năm 2030, tối thiểu 5 địa phương trọng điểm (Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Khánh Hòa) sẽ triển khai mô hình phát triển du lịch y tế đồng bộ.
Đặc biệt, TP.HCM được định hướng trở thành trung tâm y tế chuyên sâu, hiện đại và là trung tâm chăm sóc sức khỏe khu vực ASEAN, một tầm nhìn đầy tham vọng nhưng hoàn toàn khả thi nếu được thực hiện quyết liệt. Mô hình “ba tầng” được đề xuất sẽ kết nối thành phố với các tỉnh vệ tinh, tạo thành một hệ sinh thái dịch vụ y tế và du lịch hoàn chỉnh, từ viện tuyến trung ương đến cơ sở y tế địa phương.
Bộ Y tế cũng đang triển khai Đề án phát triển y dược cổ truyền phục vụ khách du lịch đến năm 2030, với sự tham gia của 15 tỉnh thành có thế mạnh về y học cổ truyền. Đây là cơ hội để Việt Nam phát triển những sản phẩm du lịch y tế độc đáo, khác biệt so với các quốc gia khác trong khu vực.
Các chính sách hỗ trợ về mặt tài chính như giảm tiền thuê đất và hỗ trợ lãi suất xanh cũng đang được các địa phương áp dụng, tạo điều kiện thuận lợi cho các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực đầy tiềm năng này.
Cơ hội phát triển và thách thức
Cơ hội phát triển
Thị trường ngách rộng lớn và tiềm năng
Xu hướng già hóa dân số ở các nước phát triển đang tạo ra cơ hội lớn cho ngành du lịch y tế toàn nói chung và Việt Nam nói riêng. Người cao tuổi có nhu cầu chăm sóc sức khỏe cao, nhưng chi phí y tế tại các nước phát triển rất đắt đỏ. Lợi thế chi phí cạnh tranh của Việt Nam sẽ thu hút nhóm khách hàng này đến tìm kiếm các dịch vụ chẩn đoán, điều trị và chăm sóc sức khỏe.
Bên cạnh đó, xu hướng du lịch kết hợp chăm sóc sức khỏe đang ngày càng trở nên phổ biến trên toàn thế giới. Khách hàng quốc tế không chỉ muốn điều trị bệnh mà còn muốn có trải nghiệm nghỉ dưỡng, phục hồi chức năng và nâng cao chất lượng cuộc sống. Việt Nam với hệ thống du lịch phát triển, cảnh quan thiên nhiên đẹp và văn hóa phong phú hoàn toàn có thể đáp ứng nhu cầu này.
Bệnh viện của tỉnh Khánh Hòa đang được xây dựng với quy mô 1.500 giường bệnh, trong đó có 500 giường chuyên sâu kỹ thuật cao, với tổng mức đầu tư lớn. Đây là minh chứng cho sự đầu tư quyết liệt vào hệ thống y tế chất lượng cao, hướng đến thu hút khách quốc tế.
Cơ hội từ công nghệ và đổi mới sáng tạo
Ứng dụng công nghệ 4.0 vào y tế đang mở ra những cơ hội phát triển mới. Công nghệ thông tin, trí tuệ nhân tạo, chẩn đoán từ xa đang giúp nâng cao chất lượng dịch vụ, giảm chi phí và tăng hiệu quả điều trị. Việt Nam có lợi thế về sẵn có cơ sở hạ tầng công thông tin và dân số trẻ am hiểu công nghệ, đây là điều kiện thuận lợi để phát triển các dịch vụ y tế công nghệ cao.
Ngoài ra, công nghệ blockchain cũng có thể được ứng dụng để quản lý hồ sơ bệnh án điện tử một cách an toàn và minh bạch, tăng tính tin cậy cho các dịch vụ y tế quốc tế.
Thách thức phát triển
Thách thức về chất lượng dịch vụ
Tuy đã có những tiến bộ đáng kể nhưng chất lượng dịch vụ du lịch y tế Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế. Cơ sở hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ tại nhiều bệnh viện vẫn thiếu đồng bộ, đặc biệt là các dịch vụ hỗ trợ như phiên dịch đa ngôn ngữ, truyền thông đa văn hóa, chăm sóc hậu cần chuyên nghiệp. Các sản phẩm du lịch y tế hiện tại còn mang tính thử nghiệm, chủ yếu dừng ở việc ghép bệnh viện với công ty lữ hành mà chưa có chuỗi dịch vụ khép kín, tích hợp từ y tế đến du lịch.
Một thách thức khác là sự thiếu hụt nguồn nhân lực có trình độ chuyên môn về du lịch y tế. Đội ngũ y bác sĩ giỏi thì có, nhưng đội ngũ nhân viên có thể giao tiếp đa ngôn ngữ, hiểu về văn hóa quốc tế và có kỹ năng phục vụ khách hàng quốc tế còn rất hạn chế. Việc đào tạo và nâng cao chất lượng nguồn nhân lực này là một yêu cầu cấp thiết.
Thách thức về năng lực cạnh tranh
Điều đáng quan ngại nhất là quy mô thị trường du lịch y tế Việt Nam còn rất khiêm tốn. Với chỉ khoảng 300.000 lượt khách quốc tế/năm, Việt Nam còn cách xa Thái Lan với 2,5 triệu khách. Điều này cho thấy Việt Nam chưa tận dụng tối đa tiềm năng và lợi thế sẵn có.
Về công nghệ y tế cao cấp, Việt Nam còn tụt hậu so với các nước trong khu vực. Các dịch vụ như liệu pháp proton, phẫu thuật bằng robot, chẩn đoán ung thư sớm vẫn còn hạn chế, tạo ra lực thu hút mạnh mẽ cho du khách Việt Nam đi ra nước ngoài.
Thiếu một thương hiệu du lịch y tế quốc gia mạnh là một nhược điểm lớn. Việc quảng bá, tiếp thị thương hiệu du lịch y tế Việt Nam trên trường quốc tế còn yếu kém, chưa tạo được nhận thức đầy đủ về chất lượng y tế của Việt Nam trong cộng đồng quốc tế.
Rào cản từ cơ chế quản lý và chính sách
Mặc dù đã có nhiều chính sách hỗ trợ, nhưng cơ chế quản lý du lịch y tế vẫn còn nhiều bất cập. Việc phối hợp giữa các bộ, ngành liên quan (Y tế, Văn hóa, Thể thao và Du lịch, Giao thông Vận tải, Đối ngoại…) chưa thực sự đồng bộ. Các quy định về tiếp bệnh nhân quốc tế, thanh toán bảo hiểm, hợp tác y tế quốc tế còn nhiều rào cản.
Ngoài ra, Việt Nam cũng thiếu các hiệp định liên kết y tế với các nước có lượng khách du lịch y tế lớn. Việc ký kết các hiệp định công nhận lẫn nhau về tiêu chuẩn y tế, bảo hiểm y tế đa quốc tế sẽ giúp thu hút thêm lượng khách đáng kể.
Khuyến nghị cho doanh nghiệp đầu tư vào Du lịch Y tế
Đầu tư chiến lược vào chất lượng dịch vụ y tế
Phát triển chuyên môn y tế bền vững
Doanh nghiệp đầu tư vào du lịch y tế cần tập trung vào việc đào tạo và nâng cao tay nghề đội ngũ y bác sĩ. Các chương trình đào tạo chuyên sâu, các khóa tu nghiệp ngắn hạn tại các nước phát triển, và việc mời các chuyên gia quốc tế đến giảng dạy là những giải pháp hiệu quả. Bên cạnh đó, việc kết nối với các chuyên gia hàng đầu trong và ngoài nước thông qua các chương trình hợp tác quốc tế sẽ giúp nâng cao vị thế và chất lượng dịch vụ.
Đầu tư trang thiết bị y tế hiện đại là yếu tố bắt buộc. Các công nghệ chẩn đoán hình ảnh, xét nghiệm sinh học phân tử, phẫu thuật xâm lấn tối thiểu, và các thiết vụ chăm sóc đặc biệt cần được đầu tư đáp ứng tiêu chuẩn quốc tế (JCI, ISO). Việc thường xuyên cập nhật công nghệ y tế tiên tiến sẽ tạo ra lợi thế cạnh tranh và thu hút được nhóm khách hàng cao cấp, yêu cầu dịch vụ chất lượng cao.
Nâng cao chất lượng cơ sở vật chất và trải nghiệm bệnh nhân
Các doanh nghiệp cần đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng y tế đạt chuẩn quốc tế, từ thiết kế kiến trúc đến hệ thống thông tin và công nghệ quản lý. Môi trường bệnh viện thân thiện, hiện đại và thoải mái là yếu tố quan trọng để thu hút khách hàng quốc tế, những người quen với các tiêu chuẩn dịch vụ cao.
Hệ thống công nghệ thông tin, quản lý bệnh án điện tử và ứng dụng di động cho phép bệnh nhân theo dõi tình trạng sức khỏe, lịch trình điều trị và kết nối với bác sĩ một cách thuận lợi. Công nghệ này không chỉ nâng cao trải nghiệm bệnh nhân mà còn giúp quản lý hiệu quả hơn các dịch vụ y tế.
Phát triển sản phẩm du lịch y tế tích hợp và đa dạng
Mô hình “Y tế – Du lịch – Nghỉ dưỡng” hoàn chỉnh
Các doanh nghiệp nên xây dựng các gói dịch vụ trọn gói kết hợp khám chữa bệnh và nghỉ dưỡng, với sự hợp tác chiến lược với các khách sạn, khu nghỉ dưỡng cao cấp để tạo nên một hệ sinh thái dịch vụ hoàn chỉnh. Xây dựng các tour du lịch kết hợp khám sức khỏe và trải nghiệm văn hóa sẽ giúp khách hàng có những trải nghiệm toàn diện, vừa cải thiện sức khỏe vừa khám phá nét đẹp văn hóa, thiên nhiên Việt Nam.
Đơn cử như gói “Chăm sóc sức khỏe toàn diện” có thể kết hợp khám tổng quát tại bệnh viện hiện đại, spa trị liệu tại resort cao cấp, các liệu trình detox, dinh dưỡng chuẩn Ánh sáng, và tham quan các điểm văn hóa nổi tiếng. Sự kết hợp này tạo ra giá trị gia tăng lớn so với các dịch vụ y tế thông thường.
Đa dạng hóa dịch vụ theo nhu cầu thị trường
Trong khi nha khoa và thẩm mỹ vẫn là các phân khúc chính, các doanh nghiệp nên đa dạng hóa sang các lĩnh vực có nhu cầu lớn như hỗ trợ sinh sản (IVF) với tỷ lệ thành công cao và chi phí cạnh tranh, các dịch vụ chăm sóc sức khỏe toàn diện và chống lão hóa dành cho người trung niên và cao tuổi, và các liệu trình từ y học cổ truyền kết hợp du lịch văn hóa.
Phát triển các trung tâm chuyên biệt như trung tâm tim mạch, trung tâm ung học, trung tâm sinh sản sẽ giúp doanh nghiệp tập trung nguồn lực và tạo ra lợi thế cạnh tranh trong từng lĩnh vực cụ thể. Mỗi trung tâm chuyên biệt sẽ có đội ngũ y bác sĩ giỏi, trang thiết bị chuyên dụng và quy trình chăm sóc được tối ưu hóa.
Xây dựng hệ sinh thái dịch vụ hỗ trợ chuyên nghiệp
Dịch vụ hậu cần toàn diện cho khách hàng quốc tế
Doanh nghiệp cần xây dựng hệ thống phục vụ đa ngôn ngữ với đội ngũ phiên dịch viên chuyên nghiệp, có kiến thức về y thuật. Dịch vụ đưa đón, hỗ trợ đi lại cho khách hàng quốc tế cần được tổ chức chuyên nghiệp, từ sân bay đến bệnh viện, từ bệnh viện đến khách sạn. Các thủ tục về visa, bảo hiểm y tế chuyên dụng cũng cần được giải quyết đồng bộ để tạo trải nghiệm liền mạch cho khách hàng.
Hỗ trợ khách hàng toàn diện và lâu dài
Hệ thống tư vấn và kết nối 24/7 với các bác sĩ chuyên khoa là yếu tố quan trọng để xây dựng lòng tin với khách hàng quốc tế. Các dịch vụ hỗ trợ sau điều trị như theo dõi sức khỏe từ xa, tư vấn dinh dưỡng, phục hồi chức năng tại nhà sẽ giúp khách hàng cảm thấy an tâm và hài lòng. Việc xây dựng các cộng đồng khách hàng thân thiết và chia sẻ kinh nghiệm sẽ tạo hiệu ứng lan tỏa tự nhiên thu hút thêm khách hàng mới.
Chiến lược tiếp thị và xây dựng thương hiệu hiệu quả
Xây dựng thương hiệu quốc gia “Healthy Vietnam”
Doanh nghiệp nên tham gia vào chương trình xây dựng thương hiệu du lịch y tế quốc gia “Healthy Vietnam” với các chứng nhận chất lượng quốc tế. Quảng bá các dịch vụ được quốc tế công nhận như JCI, ISO, COVA sẽ tạo niềm tin cho khách hàng. Các chiến dịch marketing digital nhắm vào các thị trường trọng điểm như Úc, Mỹ, Canada, cùng các quốc gia châu Âu cũng nên được triển khai bài bản.
Tiếp cận thị trường thông qua các kênh chuyên nghiệp
Tham gia các hội chợ và triển lãm y tế quốc tế sẽ giúp doanh nghiệp gặp gỡ trực tiếp với các đối tác tiềm năng. Hợp tác với các công ty du lịch lớn để tổ chức tour du lịch y tế chuyên biệt cũng là một kênh tiếp cận hiệu quả. Xây dựng mối quan hệ với các công ty bảo hiểm y tế quốc tế để cung cấp các dịch vụ được bảo hiểm cũng sẽ mở rộng tệp khách hàng đáng kể.
Mục tiêu phát triển
Ngắn hạn (2025-2027)
Trong giai đoạn ngắn hạn từ 2025-2027, Việt Nam cần tập trung vào việc chọn 10-15 gói dịch vụ du lịch y tế thí điểm, ưu tiên những dịch vụ có thế mạnh và lợi thế cạnh tranh rõ ràng. Xây dựng các bệnh viện đạt chuẩn quốc tế có khả năng đón tiếp bệnh nhân quốc tế là mục tiêu quan trọng, với sự hỗ trợ từ cả chính sách nhà nước và khu vực tư nhân. Phát triển các mô hình tích hợp bệnh viện – khách sạn – khu nghỉ dưỡng tại các địa phương trọng điểm như Hà Nội, TP.HCM, Đà Nẵng, Quảng Ninh, Khánh Hòa sẽ tạo ra những hình mẫu thành công để nhân rộng.
Trung hạn (2028-2030)
Giai đoạn trung hạn đến năm 2030 đặt ra mục tiêu tham vọng hơn: thu hút 300.000 khách quốc tế với mô hình tích hợp: bệnh viện – khách sạn – nghỉ dưỡng. Xây dựng 5-10 bệnh viện đạt chuẩn quốc tế có khả năng tiếp nhận và điều trị bệnh nhân từ nhiều quốc gia là nhiệm vụ cần ưu tiên. Phát triển thành trung tâm y tế chuyên sâu trong khu vực ASEAN đòi hỏi sự đầu tư đồng bộ về công nghệ, nhân lực và dịch vụ hỗ trợ.
Dài hạn (2031-2035)
Tầm nhìn dài hạn hướng đến việc Việt Nam trở thành một trong những trung tâm du lịch y tế hàng đầu khu vực, với thương hiệu du lịch y tế được công nhận quốc tế. Xây dựng chuỗi giá trị bền vững giữa y tế và du lịch sẽ góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của đất nước. Tạo ra ngành công nghiệp trị giá hàng tỷ USD đóng góp vào GDP là mục tiêu khả thi nếu có chiến lược đúng đắn.
Định hướng chính sách và phát pháp phát triển
Hoàn thiện khung pháp lý
Việc xây dựng khung pháp lý đồng bộ cho du lịch y tế là yêu cầu cấp thiết. Các quy định về tiếp bệnh nhân quốc tế, hợp tác y tế quốc tế, tiêu chuẩn chất lượng dịch vụ cần được cụ thể hóa và đơn giản hóa. Bộ Y tế và Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch cần phối hợp chặt chẽ để xây dựng các tiêu chuẩn và quy trình quản lý chuyên ngành.
Việc xây dựng trung tâm du lịch y tế tại các địa phương trọng điểm cần có sự đồng bộ giữa quy hoạch, đầu tư cơ sở hạ tầng và phát triển dịch vụ. Các chính sách ưu đãi về thuế, đất đai, tín dụng cho doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này cần được thiết kế để tạo động lực cho sự phát triển.
Đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao
Các trường đại học y khoa cần mở các chuyên ngành đào tạo nhân lực cho du lịch y tế, từ bác sĩ ngoại ngữ, điều dưỡng quốc tế đến chuyên viên quản lý dịch vụ y tế. Các chương trình đào tạo ngắn hạn về kỹ năng giao tiếp đa văn hóa, dịch vụ khách hàng quốc tế cũng cần được triển khai.
Việc xây dựng đội ngũ quản lý y tế có tầm nhìn quốc tế, có khả năng làm việc trong môi trường đa văn hóa là một yêu cầu quan trọng. Đào tạo và bồi dưỡng liên tục đội ngũ nhân viên y tế theo tiêu chuẩn quốc tế sẽ giúp nâng cao chất lượng dịch vụ.
Đẩy hợp tác quốc tế
Việt Nam cần đẩy mạnh hợp tác quốc tế trong lĩnh vực y tế thông qua các hiệp định liên kết y tế với các nước có lượng khách du lịch y tế lớn. Các chương trình trao đổi chuyên gia, liên kết đào tạo, ứng dụng công nghệ y tế tiên tiến từ các nước phát triển sẽ giúp nâng cao năng lực cạnh tranh của ngành y tế trong nước.
Việc xây dựng hệ thống bảo hiểm y tế đa quốc tế, tổ chức các tuyến bay chuyên chở bệnh nhân, và phát triển các trung tâm y tế kết hợp khu nghỉ dưỡng phục vụ cả bệnh nhân quốc tế và người dân địa phương là những hướng đi cần được quan tâm.
Kết luận
Du lịch y tế Việt Nam đang đứng trước những cơ hội phát triển lớn, đồng thời cũng đối mặt với nhiều thách thức đáng kể. Với sự hỗ trợ từ chính sách nhà nước, sự đầu tư của doanh nghiệp và phát triển của hệ sinh thái dịch vụ, Việt Nam hoàn toàn có thể trở thành một trung tâm du lịch y tế uy tín và hấp dẫn trong khu vực.
Lợi thế cạnh tranh về chi phí, chất lượng dịch vụ ngày càng được cải thiện, và nhu cầu du lịch y tế toàn cầu đang tăng trưởng mạnh mẽ tạo nền tảng cho sự phát triển triển của ngành. Tuy nhiên, để hiện thực hóa tiềm năng này, cần có những giải pháp đồng bộ và quyết liệt từ cả phía nhà nước và doanh nghiệp.
Đầu tư vào chất lượng dịch vụ, xây dựng hệ sinh thái hoàn chỉnh, quảng bá thương hiệu hiệu quả và hợp tác liên ngành chặt chẽ sẽ là những yếu tố quyết định thành công của lĩnh vực du lịch y tế trong thời gian tới.
Với tốc độ tăng trưởng dự kiến và những lợi thế sẵn có, du lịch y tế chắc chắn sẽ trở thành một trong những mũi nhọn đóng góp quan trọng vào sự phát triển kinh tế – xã hội của Việt Nam trong những năm tới, đưa Việt Nam trở thành một điểm đến y tế chất lượng cao được công nhận quốc tế.
Nguồn:
[1] Du lịch y tế Việt Nam nhiều tiềm năng đạt doanh thu 4 tỷ USD – VnExpress
[2] Đòn bẩy nào để du lịch y tế Việt Nam cán mốc 4 tỷ USD? – VnEconomy
[3] Thị trường du lịch y tế Việt Nam dự báo chạm mốc 4 tỉ USD năm 2033 – Sức khỏe Đời sống
[4] Du lịch y tế Việt Nam dự báo cán mốc 4 tỷ USD – VnExpress
[5] Phát triển du lịch y tế, đưa Việt Nam trở thành trung tâm chăm sóc… – VNTravel
[6] Du lịch y tế – động lực mới cho tăng trưởng và nâng cao chất lượng y tế Việt Nam – Báo Cáo Viên
[7] Du lịch y tế: Động lực mới cho tăng trưởng và nâng cao chất lượng y tế Việt Nam – Bao Cao Vien
[8] Vinmec đứng đầu Việt Nam về dịch vụ y tế dành cho người nước ngoài – VnExpress
[9] Du lịch y tế – Hướng đi chiến lược giữ người bệnh trong nước và hút khách quốc tế – Khoa học Phổ thông
[10] Phát triển các loại hình du lịch y tế, du lịch chăm sóc sức khỏe có sử dụng y học cổ truyền – Kinh tế Đô thị
[11] Du lịch y tế – “cánh cửa mềm” kết nối hội nhập – Diễn Doanh Nghiệp
[12] Việt Nam có thể trở thành điểm đến du lịch y tế uy tín trong khu vực – Báo Cáo Viên
[13] Du lịch Y tế hứa hẹn trở thành một hướng đi đột phá – Chính Phủ TP.HCM
[14] Thứ trưởng Bộ Y tế Đỗ Xuân Tuyên: Du lịch y tế – Cơ hội để Việt Nam phá đá – Cổng thông tin điện tử Đảng Cộng sản Việt Nam
